Η Εκδοχή ενός ήρωα

Η  γλυπτική αφήγηση του Φανούρη Μωραΐτη οργανώνεται σε τρία επίπεδα, ή διαστάσεις: τον χρόνο που προκύπτει από τις κατασκευαστικές και συνθετικές εκδοχές του μοτίβου-γλυπτού της αγελάδας, τον χώρο που αυτό καταλαμβάνει, καθώς και τον τόπο που δομεί η ίδια η σύνθεση συνολικά στην ανάπτυξή της.

Η παρουσία της αγελάδας ως επανερχόμενου μοτίβου σε όλες τις κατασκευές της σύνθεσης δημιουργεί αίσθηση χρονικής διάρκειας καθώς προϋποθέτει την μετάβαση και την κίνηση ως συστατικό της διαρκούς κι επίμονης παρουσίας της αλλά και την διαδικασία της δημιουργίας της μέσα στον χρόνο από την πλευρά του γλύπτη. Ο χρόνος της αφήγησης, ως ολοκληρωμένης κατασκευής, και  ο χρόνος της δημιουργίας υποχρεώνουν τον παρατηρητή να δει όχι μόνο την κάθε σύνθεση ως αυτόνομη, αλλά και με  διαφορετικό μάτι κάθε φορά. Η σχέση του γλυπτού-αγελάδας με τον τόπο και την θέση που καταλαμβάνει στις  επιμέρους συνθέσεις δεν είναι εξωτερική αλλά οργανική. Συνδέεται με αυτές με καλώδια USB, σωληνώσεις, αδιάρρηκτους μίτους που προέρχονται από συμπαγή υλικά. Προκύπτει μέσα από τα σπλάχνα της σύνθεσης. Η αίσθηση ωστόσο ότι η σύνδεση της αγελάδας με την κάθε  σύνθεση χωριστά έχει σχεδόν μια αμετάκλητη μονιμότητα υπονομεύεται από την παρουσία του γλυπτού σε όλες τις συνθέσεις. Ακυρώνεται έτσι ο τόπος αλλά και η βεβαιότητα, ίσως και η σημασία, των εύκολων κι αυτονόητων ερμηνευτικών προσεγγίσεων. Αντιθέτως η σχολαστική επανάληψη του μοτίβου  απελευθερώνει ένα πλήθος τρόπων  ανάγνωσης της συνολικής κατασκευής.

Μαζί  με τον τόπο χάνει το νόημά του και ο χρόνος, το βάρος, ο όγκος και η υφή των υλικών, με αποτέλεσμα το βασικό σύμβολο της αφήγησης, η αγελάδα, να φωτίζεται και ως διανοητική κατασκευή και εικόνα. Η διανοητική διάσταση της  κατασκευής του Φ. Μωραΐτη η είναι αυτή που επιβάλλει τους συμβολισμούς και τις αρχετυπικές αναγωγές. Η δέσμια και ταυτόχρονα ελεύθερη αγελάδα, που  ξεπηδά μέσα από το σκιρτούν τσιμέντο, φέρνει στον νου την Περσεφόνη, την  υποχθόνια σκλαβωμένη, που βγαίνει στο φως για να αισθητοποιήσει την αναγέννηση και την ζωή, για ν’ απαλλαγεί από την δυναστεία του χρόνου και του τόπου, χωρίς να ξεχνά ούτε στιγμή ότι είναι  δεμένη, όπως η αγελάδα του  Μωραΐτη, με τον θάνατο.

ΕΛΣΑ ΛΙΑΡΟΠΟΥΛΟΥ