Σελίδες

Κυριακή 29 Νοεμβρίου 2015

ΠΑΤΕΡΕΣ ΤHΣ ΕΘΝΟΨΥΧΑΝΑΛΥΣΗΣ 2: GEORGES DEVEREUX*

H κοινωνική ανθρωπολογία και η ψυχανάλυση, οι νεώτερες ίσως από τις Επιστήμες του Ανθρώπου, είναι δημιουργήματα του εικοστού αιώνα. Η περιπετειώδης εξέλιξη καθεμίας τους έχει πολλαπλασιάσει απεριόριστα τα πεδία εφαρμογής τους και μας έχει εφοδιάσει με αναλυτικά εργαλεία εξαιρετικής λεπτότητας για την κατανόηση όλο και περισσότερων όψεων της ανθρώπινης πραγματικότητας. Αναπόφευκτη όσο μπορεί κάποιος να μαντέψει, μια μεταξύ τους συνομιλία ξεκίνησε νωρίς. Κατ’ αρχάς, η ίδια η ραγδαία ανάπτυξη των κοινωνικών επιστημών, ήδη στο πρώτο τέταρτο του εικοστού αιώνα, έθεσε ένα οξύ επιστημολογικό πρόβλημα: πώς μπορούμε να συλλάβουμε μια κοινωνική ολότητα, όχι σαν έναν ομοιογενή και μονολιθικό «μηχανισμό» αλλά ως προϊόν της περίπλοκης αλληλόδρασης μεταξύ ζωντανών και συγκεκριμένων ατόμων, προικισμένων με αξιοσημείωτες δυνατότητες αυτοκαθορισμού; Με άλλα λόγια, πώς μπορούμε να ερμηνεύσουμε έναν συγκεκριμένο κοινωνιοπολιτισμικό κόσμο στις πιο λεπτές, «υποκειμενικές» του εκφάνσεις; Και αυτό το ερώτημα κατά κάποιον τρόπο συνεπισύρει το αντίστροφο, και συμπληρωματικό του: πώς μπορούμε να κατανοήσουμε το «άτομο» σαν μια ψυχοβιολογική ενότητα η οποία φέρει ήδη ανεξίτηλα μέσα της τη σφραγίδα του ιδιάζοντος ιστορικού και κοινωνικού της περιβάλλοντος, δηλαδή, του πολιτισμού της;

Κυριακή 11 Οκτωβρίου 2015

Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου 2015

George Enescu, ο συνθέτης της Ρουμανίας

Ο George Enescu (19 Αυγούστου 1881 - 4 Μαΐου 1955), συνθέτης, βιολιστής, πιανίστας, διεθυντής ορχήστρας και δάσκαλος, θεωρείται ο σημαντικότερος μουσικός όλων των εποχών της Ρουμανίας. Έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του εξόριστος στη Δύση και απέσπασε τον θαυμασμό μερικών από τους σπουδαιότερους σολίστες και συνθέτες του εικοστού αιώνα. Με αναγνωρίσιμες ρομαντικές ρίζες και πολύπλοκη αρμονική δομή που δεξιώνεται διακριτικά τα μοντερνιστικά ευρωπαϊκά ρεύματα, το συνθετικό του έργο είναι προπαντός διαποτισμένο από την αστείρευτη λαϊκή παράδοση μιας περιοχής τοποθετημένης στα σύνορα της Ευρώπης και της Ασίας, εξωτικό σταυροδρόμι και χωνευτήρι λαών και πολιτισμών μέχρι τις ημέρες μας. Ένα απάνθισμα από το συμφωνικό του έργο παρουσιάζουμε εδώ, παιγμένο από τη Φιλαρμονική Ορχήστρα του Βουκουρεστίου σε διέυθυνση Cristian Mandeal:

Παρασκευή 11 Σεπτεμβρίου 2015

ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΘΝΟΨΥΧΑΝΑΛΥΣΗΣ 1: GÉZA RÓHEIM*

Ο όρος «εθνοψυχανάλυση» φέρνει στο μυαλό μας δύο ονόματα: Géza Róheim και Georges Devereux (György Dobó). Ουγγρικής καταγωγής και οι δύο, γεννημένοι στη μυθική πολυεθνική αυτοκρατορία του Φραγκίσκου Ιωσήφ, με διαφορά λιγότερη από μια γενιά μεταξύ τους, παραμένουν τα αξεπέραστα ορόσημα ενός από τους γονιμότερους επιστημολογικούς «γάμους» του εικοστού αιώνα, που άνοιξε αναρίθμητα νέα πεδία εστιασμού σε αυτές που εξακολουθητικά ονομάζουμε Επιστήμες του Ανθρώπου.1

Δευτέρα 6 Απριλίου 2015

Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΠΡΟΒΟΛΗ


της Κινηματογραφικής Λέσχης της ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ, σε συνεργασία με το Ελληνικό Τμήμα της ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΜΝΗΣΤΙΑΣ 
Στην «Ταινιοθήκη της Ελλάδος», Ιερά Οδός 48 (μετρό: Κεραμεικός), τηλ. 210.3612046

Η ΠΡΑΞΗ ΤΟΥ ΦΟΝΟΥ: Ντοκυμανταίρ, Νορβηγία/ Δανία/ Ηνωμένο Βασίλειο, 2012. Σκηνοθεσία: Joshua Oppenheimer & Christine Cynn· Φωτογραφία: Carlos Arango de Montis, Lars Skree, Niels Pagh Andersen· Μοντάζ: Janus Billeskov Jansen, Mariko Montpetit, Charlotte Munch Bengtsen, Ariadna Fatjó-Vilas Mestre· Μουσική: Elin Øyen Vister· Παραγωγή: Signe Byrge Sørensen. Έγχρωμο, 165΄.

Το συγκλονιστικό αυτό ντοκυμανταίρ που γύρισε το 2012 ο Joshua Oppenheimer, με τη βοήθεια της Christine Cynn κι ενός ανωνύμου Ινδονησίου, έχει σαν θέμα τις σφαγές των κομμουνιστών του 1965-66 στην Ινδονησία (που ξεπέρασαν το 1.000.000, μεταξύ των οποίων και αρκετοί Κινέζοι μέτοικοι), προανάκρουσμα της στυγνής δικτατορίας του Σουχάρτο. Το έργο βασίζεται σε μία σειρά από συνεντεύξεις επιζώντων εκτελεστών από τη Βόρειο Σουμάτρα, από τους οποίους ο σκηνοθέτης ζητάει όχι μόνο μιαν αφήγηση, μέσω της οποίας αναπλάθονται σε πρώτο επίπεδο τα ανατριχιαστικά γεγονότα της εποχής, αλλά και μια εξονυχιστική αναπαράσταση, υποβάλλοντάς τους έτσι σε κάποιου είδους ψυχολογικό και ηθικό μαρτύριο. Η ταινία εντυπωσίασε τους κριτικούς και απέσπασε πολλά βραβεία το 2013· ο σκηνοθέτης ζήτησε δημοσίως από τις ΗΠΑ και τη Μεγάλη Βρετανία να αναγνωρίσουν τον ρόλο τους και να αναλάβουν τη «συλλογική ευθύνη» για τα βασανιστήρια και τη σφαγή.

Κυριακή 26 Απριλίου, ώρα 12 πμ. (παρουσιάζουν η ΤΖΙΝΑ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΥ και ο ΝΙΚΟΣ ΣΑΒΒΑΤΗΣ)